تاموکسیفن و جلوگیری از اختلالات متابولیک مرتبط با چاقی

11 مه 2017- تاموکسیفن(Tamoxifen) استاندارد طلایی برای درمان سرطان پستان گیرنده‌ی استروژن مثبت است. همچنین اثرات متابولیکی تاموکسیفن شناخته شده است. یک مطالعه‌ی جدید نشان داد که این دارو همچنین از چاقی، کبد چرب و مقاومت به انسولین در موشهای ماده که با تغذیه‌ی پرچرب پرورش یافته و تخمدانهای آنها برداشته شده است، جلوگیری می‌کند. در این مطالعه همچنین مشخص گردید که کدامیک از گیرنده‌های استروژنی مسئول ایجاد این تأثیرات مثبت هستند. این یافته ها، دانشمندان را به ابداع درمانهای جدید برای این بیماریها امیدوار کرده است.

 پرفسور Gourdy از دانشگاه تولوز در فرانسه می‌گوید: در دو دهه‌ی گذشته گیرنده‌ی استروژن α یا ERα به عنوان یک تنظیم کننده‌ی کلیدی انرژی وهموستازی گلوکز شناسایی گردید، درنتیجه به عنوان یک هدف مناسب برای ابداع استراتژیهای جدید درمانی برای مقابله با اختلالات متابولیک مرتبط با چاقی نظیر دیابت نوع 2 و کبد چرب غیرالکلی در نظر گرفته شد. با این حال مکانیسم‌های محافظتی  آن در برابر اختلالات متابولیکی، همچنان نامشخص است.

 در این تحقیق موشهایی که تخمدان‌های آنها برداشته شده بود(شبیه سازی به دوران یائسگی) با رژیم پرچرب تغذیه شده و به مدت 12 هفته تحت درمان با تاموکسیفن یا پلاسبو قرار گرفتند. محققان دریافتند که تاموکسیفن از اضافه وزن موشها جلوگیری کرده و سبب کاهش چشمگیر مصرف مواد غذایی در مقایسه با گروه شاهد می‌شود. نتایج نشان داد که احتمال ابتلا به عدم تحمل گلوکز، مقاومت به انسولین وهمچنین کبد چرب در موشهای تحت درمان با تاموکسیفن کمتر است.

محققان می‌دانستند که ERα اثرات خود را از طریق فعال سازی ERα-AF1 و ERα-AF2 که مستقیماً در تنظیم رونویسی ژنها نقش دارند، اعمال می کند. تاموکسیفن به عنوان آگونیست ERα-AF1 یا آنتاگونیست ERα-AF2 با توجه به اهداف بافتی یا ارگانی آنها، عمل می‌کند. برای درک بهتر مکانیسم اثرات متابولیکی تاموکسیفن، دانشمندان موشهایی را پرورش دادند که با دستکاری ژنتیک دچار کمبود یا بطور کلی فقدان ER-αERα-/-)) یا تنها ERα-AF1 یا AF1-/-°)) بودند و این موشها را تحت درمان با تاموکسیفن یا پلاسبو قرار داده و نتایج آنها را با موشهای طبیعی که تحت درمان با تاموکسیفن یا پلاسبو-(ERα+/+ ) یاAF1+/+)  )- بودند، مقایسه کردند. همه‌ی موشها با رژیم پرچرب تغدیه شدند.

تاثیر محافظتی تاموکسیفن در پیشگیری از ابتلا به عدم تحمل گلوکز، مقاومت به انسولین و کبد چرب (استئاتوز) ناشی از رژیم پرچرب، در موشهایی که به کمبود ERα-AF1 مبتلا بودند، مشاهده نشد. به گفته‌ی دکتر Gourdy بر اساس این داده‌ها، فعال سازی ERα-AF1 با تاموکسیفن برای ایجاد اثرات حفاظتی در برابر اختلالات متابولیکی در موجود زنده کافی است. علاوه بر این محققان دریافتند که فعال سازی انتخابی ERα-AF1 بوسیله‌ی تاموکسیفن، همچنین اکثر ژنهای متابولیکی کبدی را تنظیم  می‌کند.

 دکتر Gourdy می‌گوید: در مجموع این مطالعه برای اولین بار نشان داد که تاموکسیفن دارای اثرات متابولیکی است وهمچنین مانند سایر تعدیل کننده‌های انتخابی ERα باید با احتیاط برای زنان با توجه به وضعیت یائسگی آنها تجویز گردد. نتایج این تحقیق، دیدگاه‌های جدیدی را بر درمان عوارض چاقی  از طریق فعال سازی انتخابی ERα-AF1 توسط یک استراتژی دارویی ایجاد کرد.

 منبع و سایت خبر:

The American Journal of Pathology, 2017; DOI: 10.1016/j.ajpath.2017.02.013

www.sciencedaily.com/releases/2017/05/170511083754.htm